Psorijaza je autoimuna, hronična, sistemska bolest kod koje se usled imunološkog poremećaja, stvaraju promene na koži. Pored kože može uticati i na druge organe, uključujući i pluća.
Manifestuje se kao zadebljanje kože koje prati crvenilo i ljuspice. Kod nekih osoba se mogu pojaviti i ploče po određenim delovima tela, koje ponekad prate gnojnice. Može da zahvati celo telo, ali se prvobitno javlja na laktovima, kolenima, pupku, stopalu i donjem delu leđa.
Međutim, ovo oboljenje može dovesti do većeg rizika od nastanka plućnih oboljenja, oboljenja srca, malignih oboljenja i artritisa.
Ovaj članak se fokusira na uticaj koji psorijaza ima na pluća i simptome na koje bi trebalo obratiti pažnju.
Kako psorijaza može uticati na pluća?
Psorijaza je poremećaj imunog sistema. Zbog toga bela krvna zrnca postaju preaktivna i proizvode hemikalije koje pokreću upalne procese na koži. Upala može da zahvati i druge delove tela, uključujući pluća.
Istraživači veruju da je psorijaza povezana sa insulinskom rezistencijom. Insulinska rezistencija može dovesti do metaboličkog sindroma, koji je povezan sa:
- Gojaznošću
- Visokim krvnim pritiskom
- Visokim nivoom šećera u krvi
Ovi faktori Vas mogu izložiti većem riziku od nastanka hroničnih oboljenja, uključujući ona koja pogađaju pluća.
Postoji mogućnost da lekovi koji se koriste u terapiji psorijaze, a u isto vreme i urušavaju imunološki sistem, povećaju rizik od nastanka srčanih oboljenja.
Komplikacije
Istraživanja su povezala psorijazu sa sledećim plućnim bolestima:
Hronična opstruktivna bolest pluća (HOBP)
HOBP se odnosi na grupu oboljenja koja ometaju protok vazduha u plućima i otežavaju disanje.
Sistematski pregled i metaanaliza iz 2015. godine, ispitali su vezu između psorijaze i HOBP-a. Istraživači su zaključili da ljudi koji boluju od psorijaze, imaju veći rizik od razoja ove hronične plućne bolesti. Rizik je veći kod ljudi sa teškim oblikom psorijaze.
Sarkoidoza pluća
Kao i psorijaza, sarkoidoza je zapaljenska bolest. Sarkoidoza je sistemska bolest čiji je uzrok nepoznat, a manifestuje se pojavom karakterističnih promena (sarkoidozni granulomi) u limfnim žlezdama, na plućima, oku, jetri, srcu, koži.
Istraživanje je otkrilo vezu između psorijaze i sarkoidoze.
U velikoj studiji, koja je učesnike pratila više od 10 godina, istraživači su otkrili da ljudi koji boluju od psorijaze, imaju veću verovatnoću da razviju i sarkoidozu. Svakako, izloženiji su bili oni ispitanici sa težim oblikom psorijaze.
Intersticijska bolest pluća
Termin se odnosi na čitavu grupu bolesti koje se javljaju na plućnom tkivu, plućnoj maramici i membrani pluća. Ove bolesti izazivaju progrestivno nastajanje ožiljačnog tkiva (vrsta novonastalog tkiva koja se formira zarastanjem rana). Prevelike količine ožiljačnog tkiva dovode do progresivnog stvrdnjavanja tkiva pluća što može onemogućiti normalno disanje.
U studiji iz 2017. godine, otkriveno je da su ljudi sa psorijazom izloženiji riziku od nastanka neke od intersticijskih bolesti pluća, najčešće idiopatske plućne fibroze (IPF).
Autori su primetili da terapija koja se koristi u lečenju psorijaze, i njeno negativno dejstvo na imuni sistem, nisu u vezi sa nastankom plućnih oboljenja.
Simptomi i znakovi koji upozoravaju na plućnu bolest
Svaka bolest pluća ima svoje karakteristike i način lečenja. Međutim, mnoga od ovih oboljenja imaju slične ili iste simptome.
Od velike je važnosti da se na vreme prepoznaju i uoče simptomi koji ukazuju na neki problem sa plućima. Rana dijagnostika i lečenje mogu sačuvati čovekovo zdravlje.
Ovo su neki od simptoma koji mogu alarmirati da se radi o nekoj bolesti pluća:
- Poteškoće sa disanjem ili nedostatak daha. Ovo može biti jedan od prvih znakova plućne bolesti i ljudi ne bi trebalo da ga ignorišu.
- Bol u grudima. Ako se bol javi pri dubokom udisaju ili kašlju, odmah se treba obratiti lekaru.
- Kašalj. Kada kašalj traje duže od 8 nedelja, smatra se hroničnim i lekar će u većini slučajeva ispitati uzrok toga. Ukoliko kašljete, porazgovarajte sa svojim lekarom u vezi sa tim, posebno ako dolazi do iskašljavanja krvi.
- Teško disanje (šištanje). Šištanje je znak suženih disajnih puteva. To otežava kretanje vazduha kroz respiratorni sistem.
- Povećano lučenje sluzi ili proizvodnja sputuma. Respiratorni sistem proizvodi sluz, koji se drugačije naziva sputum, kao deo osnovnog imunog odgovora pluća. Porazgovarajte sa svojim lekarom, ukoliko povećano lučenje potraje duže od mesec dana.
Faktori rizika
Postoji više faktora koji povećavaju rizik od nastanka plućnih oboljenja. Neki se mogu modifikovati, tako što će osoba promeniti neke svoje navike, koje su štetne i povećavaju rizik od nastanka bolesti pluća.
Ako ste u rizičnoj grupi, od velike je važnosti da izvršite ove promene.
Pušenje
Pušenje povećava rizik od nastanka brojnih plućnih bolesti, uključujući HOBP, upalu pluća ili rak pluća.
Pušači koji boluju od psorijaze, verovatno če imati teži oblik ove bolesti.
Prestanak pušenja i izbegavanje boravka u zadimljenim prostorijama, znatno će umanjiti rizik od nastanka plućnih oboljenja.
Izloženost iritacijama
Na poslu ili u kućnom okruženju možemo biti izloženi štetnim supstancama.
Pluća mogu nadražiti:
- Prašina
- Azbest
- Životinjski izmet
- Različite hemikalije
- Zračenje
- Dim
Svako ko je često izložen supstancama koje mogu dovesti do iritacije pluća, poželjno je da nosi masku za filtriranje. Dugotrajno izlaganje može povećati rizik od nastanka plućnih oboljenja.
Genetika
Osoba je izloženija riziku, ukoliko neko iz porodice već boluje od neke bolesti pluća.
Razgovarajte o porodičnoj anamnezi plućnih bolesti sa svojim lekarom, kako bi Vas posavetovao o mogućim faktorima rizika.
Starost
Određene plućne bolesti, posebno HOBP, razvijaju se u velikom broju slučajeva tek u kasnijoj životnoj dobi.
Određeni lekovi
Neki lekovi mogu povećati rizik od oštećenja pluća. Neki od njih su:
- Imunosupresivni lekovi, često se koriste u lečenju raka i autoimunih bolesti.
- Određeni lekovi za srce
- Neki od antibiotika
Da biste znali koji rizik sa sobom nosi određena terapija, i kako biste izbegli neželjena dejstva, porazgovarajte sa svojim lekarom pre nego što počnete sa primenom iste.
Prevencija
Svako ko ima psorijazu može biti izložen riziku zbog sistemskih komplikacija, uključujući plućnu bolest. Razlog tome su hronični upalni efekti psorijaze, koji se mogu proširiti i na unutrašnje organe.
Biće Vam od pomoći ukoliko detaljno pratite plan lečenja psorijaze i razgovarate sa lekarima o faktorima rizika. Ako izvršite neke pozitivne promene u načinu života, na primer prestanete da pušite, znatno ćete smanjiti rizik od nastanka bolesti pluća.
Neće sve osobe koje boluju od psorijaze razviti faktore rizika za neku plućnu bolest, ali bi svakako bilo dobro preduzeti preventivne mere.
Sačuvajte svoja pluća uz Bio-Teo biljni komplet br. 6 za pluća i disajne puteve. Sastavljen je od 2 različita proizvoda (seta biljnih kapi) namenjena zdravlju respiratornih organa.
